Mijn blog over mantelzorg, van een paar weken geleden, las ik voor aan mijn moeder. Dat leverde een mooi gesprek op over het ontvangen van (mantel)zorg.

Tussen zorg krijgen en zorg nodig hebben is een verschil. Je kunt als geliefden of vrienden voor elkaar zorgen zonder dat dit nodig is. Zorg is dan een liefdevolle handeling waarbij meestal een redelijk evenwicht bestaat tussen zorg geven en zorg krijgen. Binnen een gelijkwaardige relatie wisselen deze twee elkaar af.

Mijn moeder is al heel lang moeder en oma en gewend om voor anderen te zorgen. Nu is zij degene die af en toe zorg krijgt. En ze heeft het vooruitzicht dat ze waarschijnlijk steeds vaker zorg nodig zal hebben. Als je zorg nodig hebt, dan verschuift het evenwicht. Bij mijn moeder levert dat een gevoel van verlies op. Ze zei: ‘De rollen draaien om’.

Zorg ‘nodig’ hebben is totaal iets anders dan een geliefde toe te staan om voor je te zorgen. Als ik kijk op een heel leven, dan bestaat er evenwicht in het krijgen van zorg en het geven daarvan. Mijn moeder is een hele onafhankelijke vrouw, altijd al geweest. Ze vroeg zich af: ‘Als ik zorg nodig heb, word ik dan afhankelijk?’

Mogelijk ervaart ze het verlies vooral vooraf. Of ze ervaart straks het ontvangen van zorg niet als verlies. De waarde van de totale zorg in haar leven, de ‘zorg-winst-en-verlies-rekening’ zullen we per fase en moment moeten bepalen. Het is HAAR rekening en zij is degene die de rekening beheert.

Als blijkt dat mijn zorg voor haar een belasting is dan zullen we de zorg anders moeten inrichten. Onafhankelijkheid betekent: zelf de regie houden. Hoe dat straks in de praktijk zal gaan, zullen we moeten ervaren. Feit is dat we er nu al over praten en dat betekent dat we goed voorbereid zijn.

Onze gesprekken zijn als emotionele en inhoudelijke wandbeugels. We weten dat ze handig zijn, we weten nog niet waar we ze zullen plaatsen maar ze liggen wel al op de plank klaar, inclusief de schroeven om ze te monteren.

Deze blog is in mei 2018 gepubliceerd op www.zorgvrijstaat.nl

Sommige blogs knal ik er in 1 keer uit, andere vergen denktijd en worden 5 keer opnieuw geschreven. Dit is zo’n tweede blog. Dat komt omdat ik vind dat ik hem moet schrijven maar niet goed weet waar te beginnen…
Misschien bij het moment dat mijn hart 1 slag mistte.

Al jaren leg ik mensen uit dat ‘in de uitvoering’ en ‘in het bestuur’ zitten (van een en hetzelfde project) in de beginfase helemaal niet erg is, maar dat in een latere fase het goed is om die rollen uit elkaar te halen. Dat fondsen en subsidiegevers veel goede redenen hebben om als voorwaarde te stellen dat je die verantwoordelijkheden niet combineert.

Een van die redenen is dat ‘uitvoering’ andere verantwoordelijkheden en inzet vergt dan ‘besturen’. En dat hoewel vertrouwen heel mooi is, het jezelf ‘controleren’ en ‘toezicht houden’ op wat je zelf doet best lastig is.  Zeker wanneer je (een van) de initiatiefnemers bent, het om een bewonersinitiatief gaat, en het (dus) vaak persoonlijk is.
Want ‘persoonlijk’ is voor ons als actieve bewoners een hele belangrijke drijfveer.

Dat weet ik allemaal. En toch heb ik de afgelopen maanden tegen beter weten in te lang uitvoering en besturen gecombineerd. Of beter gezegd: ik ben te lang bezig geweest met de uitvoering loslaten en overdragen en heb mijn bestuurlijke rol niet snel genoeg opgepakt. Ik kon het een pas na het ander.

Pas nu ik me niet meer verantwoordelijk voel voor de uitvoering kan ik me verantwoordelijk voelen voor het geheel. Want een initiatief is meer dan de activiteiten, maar ik kon door de waan van de dag het geheel even niet meer zien.

Het moment dat ik me dit realiseerde sloeg mijn hart 1 slag over …

Want ik WEET dit! Ik leg het andere mensen uit! En toch is het blijkbaar ook voor mij niet vanzelfsprekend dat ik kennis die ik heb als professional meeneem naar mijn rol als initiatiefnemer. En in die ene gemiste hartslag verdiepte zich een berg aan kennis.
Want wat we kunnen als professional is niet automatisch wat we kunnen als actieve bewoner. Het integreren van vaardigheden uit verschillende rollen is niet vanzelfsprekend. En sommige rollen zijn lastig tegelijk te vervullen.

Want ‘de uitvoering’ is de bestaansreden van een initiatief, de valkuil om dat voor te laten gaan op bestuurlijke klussen is reëel. En in die valkuil ben ik dus terecht gekomen.

En waarom was dit een ‘lastige’ blog om te schrijven? Ik denk omdat dat moment dat mijn hart 1 slag miste nog heel dichtbij is. Bloggen over ‘fouten’ die wat verder weg in het verleden liggen vind ik makkelijker. Maar ook omdat ik het zelf een ‘domme’ fout vind. En dat is juist de drijfveer waarom ik vond dat ik de blog moest schrijven, dit is de weerbarstige realiteit van het ‘actieve bewoner’ zijn.

Ondertussen heeft het ZelfregieHuis Delfshaven aan mij een betrokken bestuurder die snapt wat de uitvoering vraagt en dat is mooi. En groei ik rustig door naar een meer ervaren bestuurder die echt betekenis kan hebben.

Deze blog is in mei 2018 gepubliceerd op www.lsabewoners.nl